گفتمان اسلام گرایان در برابر پست مدرنیته

Authors

پرویز منظور

مهدی حجت

abstract

ظهور پست مدرنیسم نشانه بحران مدرنیسم است، که بحران معنا نام دارد. هر چند که امروزه مدرنیسم در مواجهه با این بحران، خود را از یک دکترین حقیقت یاب مبتنی بر این همانی عقل و دانش، به یک ضد دکترین مدعیِ نسخِ خودانگاره حقیقت در حوزه فلسفه و علم تبدیل می کند، امّا این مدرنیسم متنبّه نیز نمی تواند طرف گفت وگوی اسلام قرار گیرد. از نظر نویسنده، بحران معنا همچنان در مدرنیسم وجود دارد و این بحران، انسان را به بی معنایی می کشاند. علاوه براین هر نوع گفت وگویی بین اسلام و پست مدرنیسم نیز تناقض گونه است، چرا که گفت وگویی خواهد بود بین یک دکترین استعلایی و حقیقت و یک ضد دکترینی که حقیقت جهان شمول و امر استعلایی را انکار می کند. براین اساس اندیشه اسلامی هم باید سقوط عقل روشنگری را مورد توجه قرار دهد و هم بدون افتادن در ورطه پست مدرنیسم، دیدگاهی آشتی جویانه از انسان ارائه کند تا از این طریق تعهد خود را در قبال وحدت اخلاقی نوع بشر تجدید نماید.         ظهور پست مدرنیسم نشانه بحران مدرنیسم است، که بحران معنا نام دارد. هر چند که امروزه مدرنیسم در مواجهه با این بحران، خود را از یک دکترین حقیقت یاب مبتنی بر این همانی عقل و دانش، به یک ضد دکترین مدعیِ نسخِ خودانگاره حقیقت در حوزه فلسفه و علم تبدیل می کند، امّا این مدرنیسم متنبّه نیز نمی تواند طرف گفت وگوی اسلام قرار گیرد. از نظر نویسنده، بحران معنا همچنان در مدرنیسم وجود دارد و این بحران، انسان را به بی معنایی می کشاند. علاوه براین هر نوع گفت وگویی بین اسلام و پست مدرنیسم نیز تناقض گونه است، چرا که گفت وگویی خواهد بود بین یک دکترین استعلایی و حقیقت و یک ضد دکترینی که حقیقت جهان شمول و امر استعلایی را انکار می کند. براین اساس اندیشه اسلامی هم باید سقوط عقل روشنگری را مورد توجه قرار دهد و هم بدون افتادن در ورطه پست مدرنیسم، دیدگاهی آشتی جویانه از انسان ارائه کند تا از این طریق تعهد خود را در قبال وحدت اخلاقی نوع بشر تجدید نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مبانی نظری و توانایی های گفتمان اصلاح طلبانه اسلام گرایان شیعی

هدف این مقاله تبیین توانایی های فکری و فقهی شیعی در مواجهه با تحولات و تغییرات اجتماعی می باشد که نویسنده با اشاره به دو نگرش مختلف اصولی و اخباری به تشریح ویژگی ها و مبانی فقهی فقهای اصولی شیعی می پردازد و معتقد است که این فقها با تاکید بر عناصری همچون نقش حکومت و احکام حکومتی نقش زمان و مکان حوزه فراغ و ... از پتانسیل بالایی در خصوص مواجهه با تحولات جدید برخوردارند این توانایی فکری به خوبی می...

full text

نقد سنت گرایان بر مدرنیته

مدرنیته رویکردی است حاکم بر فرهنگ غرب که از دوره? رنسانس آغاز شد و اکنون دامنه اش به سراسر جهان بسط یافته است. در مدرنیته با فراموش کردن خداوند و وحی، انسان و عقل او محور و معیار همه? جهان قرار می گیرند. از این رو برای انسان مدرن هیچ چیز آنچنان مقدس نیست که بتوان بدون سنجش و داوری دقیق یعنی بدون نقد، آن را پذیرفت. بنابراین نقد به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای مدرنیته، از مدرنیته جداناشدنی است...

15 صفحه اول

مواجهه گفتمان های فکری عربی با مدرنیته: معرفی و نقدکتاب عرب و مدرنیته: پژوهشی در گفتمان مدرنیست ها

عبد الإله بلقزیز فیلسوف مغربی (مراکشی) درکتاب عرب و مدرنیته: پژوهشی در گفتمان مدرنیست ها، شیوه مواجهه گفتمان های فکری معاصر عربی (اصالت، اصلاح طلب و لیبرال) با مدرنیته را بررسی می کند و این پرسش را طرح می کند؛ چرا این گفتمان ها موفق نشده اند راهی به سوی مدرنیته عربی باز نمایند؟ از نظر بلقزیز مشکل اصلی به چهارچوب نظری این گفتمان ها باز می گردد. این چهارچوب بر: 1-تعریف مکانیکی از رابطه خود و دیگر...

full text

گفتمان"گفتگو" در اسلام

نقطه عظیمت الین مقاله تمایزگذاری میان گفتمان و گفتگو است.گفتگو جنبه بین الاثنینی و گفتمان ویژگی پارادایمی دارد و بیانگر الگو و منطق گفتگو ایت.گفتمان صرفا با عناصر نحوی و لغوی تشکیل دهنده جمله سروکار ندارد.بلکه فراتر از آن به عنوان بیرون از متن یعنب بافت موقعیتی،فرهنگی و اجتماعی سروکار دارد و به یک موضوع جامعه شناختی بدل می شود.در این مقاله به بیان (شانزده شاخص)دوازده شاخص مستقیم و چهار شاخص نام...

full text

تجربه اسلام گرایان سودان در حکومت

سودان به عنوان سرزمین گسترده ای از تنوع فرهنگی و اجتماعی، تجلیات اسلامی غنی و گوناگونی از خود بروز داده است؛ مدعیان مهدویت، محافل صوفیانه، گرایش های سلفی گرایانه، پیروان اهل البیت(ع) و مهم تر از همه اسلام گرایان منتسب به اخوان المسلمین. جنبش اسلامی سودان توانست با تکیه بر جریان عمده اسلام گرایی سنی اخوان المسلمین، در سال 1989 میلادی اولین دولت اسلامی عرب قرن بیستم را تاسیس کند. نوشتار حاضر، جنب...

full text

زمینه های اجتماعی اسلام گرایان ایران و پسااسلام گرایی ترکیه

Turkey and Iran are two important  muslim countries in the Middle East, but they have two different kinds of government. Iran has an Islamic government which has power and propose Islam as a comprehensive plan for all dimensions of human life and also knows itself as responsible for implementing Islamic laws in society and its foreign policy. But in Turkey, despite of emphasizing on Islamic ide...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 6

issue شماره بیست و چهارم - زمستان 82 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023